انواع نمود واژگانی در افعال فارسی
Authors
abstract
مقاله حاضر نگاهی است به نمود واژگانی (lexical aspect) و انواع آن که به صورت مشخصة معنایی در فعل موجود است و روند انجام فعل را از لحاظ استمرار، تکرار، تداوم و غیره نشان میدهد. اگرچه نمود مقوله ای مستقل در تصریف فعل بشمار می آید، امّا بازتاب نحوی حاصل از آن تنها به نمود دستوری مربوط نمیشود بلکه نمود واژگانی را نیز دربر میگیرد. در این مقاله نمود واژگانی از نمود دستوری جدا و متمایز شده و انواع آن مورد تحلیل قرار میگیرد. نمود واژگانی در کلّ به دو نمود «ایستا» (مانند ارزیدن) و «پویا» قابل تفکیک است. افعال پویا به دو گروه «لحظه ای» و «تداومی» تقسیم میشوند. افعال لحظه ای خود در دو نمود «لحظه ای- کوتاه» و «تداومی» تقسیم میشوند. افعال لحظه ای خود در دو نمد «لحظه ای- کوتاه» (مانند سرفه کردن) و «فرایندی- لحظه ای» قابل شناسایی است که نوع اخیر به نوبة خود به دو نوع «فرایندی- لحظه ای- ایستا» (مانند نشستن) و «فرایندی- لحظه ای- پایانی» (مانند به دنیا آمدن) تقسیم میشود. افعال تداومی نیز در دو گونة «نهایت پذیر» (مانند گفتن) و «نهایت ناپذیر» (مانند صحبت کردن) یافت میشوند. نمود واژگانی در ترکیب با نمود دستوری ارزشهای نمودی گوناگون امّا منظمی را بدست میدهد که بدون در نظر گرفتن آن، این ارزشها به بی قاعدگی و بی نظمی تعبیر خواهد شد.
similar resources
تحلیل واژگانی افعال زبان فارسی
دستور زبان نویسان و پژوهشگران زبان و ادب فارسی تمام افعال این زبان را بی قاعده فرض نموده ومعتقدند که هر فعل در زبان فارسی دو ریشه یا ماده دارد : ریشه گذشته و ریشه حال .صیغه هایی که برگذشته دلالت دارند ‘از ریشه گذشته و صیغه هایی که بر حال و آینده دلالت دارند ‘از ریشه حال مشتق می شوند . مقاله حاضر‘کوششی است برای اثبات این امر که تعداد قابل توجهی از افعال زبان فارسی ‘ همانند افعال زبان انگلیسی با...
full textنمود واژگانی در افعال مرکب مشتق از صفت در زبان فارسی
در این مقاله، نمود واژگانی افعال مرکب مشتق از صفت در زبان فارسی مورد بررسی قرار میگیرد. بدین منظور، پس از مروری کوتاه بر نمود و انواع آن، به سه دیدگاه رایج در خصوص نمود واژگانی افعال مرکب در زبان فارسی پرداخته میشود. در دیدگاه اول، همکرد، عامل تعیینکنندۀ نمود واژگانی افعال مرکب تلقی شده است. دیدگاه دوم، عنصر پیشفعل را تعیینکنندۀ نمود واژگانی در افعال مرکب قلمداد کرده، تمامی افعال مرکب مشتق...
full textتحلیل واژگانی افعال زبان فارسی
دستور زبان نویسان و پژوهشگران زبان و ادب فارسی تمام افعال این زبان را بی قاعده فرض نموده ومعتقدند که هر فعل در زبان فارسی دو ریشه یا ماده دارد : ریشه گذشته و ریشه حال .صیغه هایی که برگذشته دلالت دارند ‘از ریشه گذشته و صیغه هایی که بر حال و آینده دلالت دارند ‘از ریشه حال مشتق می شوند . مقاله حاضر‘کوششی است برای اثبات این امر که تعداد قابل توجهی از افعال زبان فارسی ‘ همانند افعال زبان انگلیسی با...
full textافعال معین و نمایش نمود در زبان فارسی
در دستورهای فارسی برخلاف مقوله های دستوریِ «زمان» و «وجه»، به مقولۀ مهم «نمود» توجه کمتری شده است. طبق تعریف، کلیۀ امکانات دستوری که برای بیان این سه مقوله در زبان ها مورد استفاده قرار می گیرد، «معین» نامیده می شود. معین ها از رهگذر فرایند معین شدگیِ افعال قاموسی به وجود می آیند. معین شدگی از انواع فرایند کلی دستوری شدگی است. معمولاً امکانات دستوری حاصل از معین شدگی به صورت کلمۀ نقشی، واژه بست و و...
full textاطلاعات واژگانی افعال متعدی فارسی به هنگام ادراک شنیداری جمله
در این تحقیق برای روشن تر شدن ماهیت مدخل واژگانی فعلهای متعدی در زبان فارسی، به ابزارهای تجربی روی آورده ایم. در این آزمون افعال متعدی فارسی را به پنج طبقه تقسیم کردهایم. تفاوت این طبقات فعلی در تعداد احتمالات ساختار موضوعی و قالب زیرمقولهای آن ها است. هدف از این آزمون این است که بدانیم کدامیک از این دو دسته ویژگیهای بازنمودی در پردازش فعل، نقش اساسیتری دارند. افعالی که احتمالات ساختار م...
full textMy Resources
Save resource for easier access later
Journal title:
ادب فارسیPublisher: دانشگاه تهران
ISSN 9262ـ2251
volume 1
issue 6 2011
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023